Nieuw capaciteitstarief : moet ik mij zorgen maken?

Op 1 januari 2023 is het capaciteitstarief van kracht in Vlaanderen. Dit tarief wordt berekend door de VREG, de Vlaamse autonome dienst die instaat voor de regulering, controle en bevordering van de transparantie van de elektriciteits- en gasmarkt in het Vlaams Gewest.  Het capaciteitstarief is van toepassing op de distributie of nettarieven die slechts een gedeelte uitmaken van de totale elektriciteitsfactuur.

De belangrijkste reden voor de invoering van het capacteitstarief is om de distributiekosten of nettarieven in de toekomst voor iedereen betaalbaar te houden zonder  gigantische investeringen in de infrastructuur waarbij de finale factuur voor de consument veel hoger zou uitvallen.

Het is absoluut noodzakelijk om onze CO2-uitstoot te verlagen en daarom elektrificeren we steeds meer facetten van ons dagelijks leven. In de mobiliteitssector schakelen auto's en andere bedrijfsvoertuigen over van fossiele verbrandingsmotoren naar een elektrische variant en vervangen veel gezinnen hun verouderde verbrandingsketels door een modern elektrisch warmtepompsysteem. 

Om leveringsproblemen te voorkomen en de beschikbaarheid van betaalbare elektriciteit voor iedereen te kunnen garanderen, zullen we ons elektriciteitsverbruik bovendien moeten spreiden om elektriciteitspieken en dus overbelasting van ons elektriciteitsnet te vermijden. 

Maar wat is het capaciteitstarief?

U heeft uw netbeheerder altijd een bepaalde bijdrage betaald voor het gebruik van het elektriciteitsnet. Dit zal in 2023 nog steeds het geval zijn, maar het enige dat zal veranderen is de manier hoe deze vergoeding wordt berekend: enerzijds, zoals voorheen, op basis van uw werkelijke verbruik (kWh afname) en anderzijds, wat nieuw is, op basis van het gemiddelde van uw gevraagde stroompieken als u een digitale meter heeft.

Het doel is het net efficiënt te gebruiken door, indien mogelijk, hernieuwbare energie te gebruiken wanneer die beschikbaar is. Dit is om te voorkomen dat de distributienetwerken te uitgebreid moeten worden en deze evolutie van de infrastructuur dus moet worden gefinancierd met drastische gevolgen voor de kosten.

Tot eind 2022 werd het tarief berekend op basis van uw totaal verbruik uitgedrukt in kWh. Vanaf 1 januari 2023 zal iedereen, ongeacht zijn totaal verbruik, dus ook als u niets verbruikt, bijdragen met een minimum op basis van een gemiddeld vermogen van 2,5kW. De verdere berekening is afhankelijk van het type meter dat je hebt.

Met een digitale meter, wat momenteel voor ongeveer 1/3 van de consumenten van toepassing is, wordt naast uw energieverbruik in kWh ook rekening gehouden met de hoogste  maandelijkse stroompiek (in kW) over een periode van 15 minuten. Het gemiddelde van de pieken van alle maanden vormt het jaargemiddelde  waarop een gedeelte van u nettarieven voor uw jaarlijkse factuur wordt bepaald. 

Met een analoge meter, die ongeveer 2/3 van de huidige installaties uitmaakt, verandert ook de berekeningsregel. Aangezien het onmogelijk is om met een dergelijke meter een nauwkeurig beeld te krijgen van de stroompieken, is besloten dat een deel van de netkosten wordt berekend op een gemiddelde stroompiek van 2,5 kW en dat het andere deel van de kosten wordt berekend op het werkelijke verbruik (kWh).

Maar wat heeft dit concreet als gevolgen voor mijn energierekening? Wordt mijn rekening duurder?

Maak je geen zorgen, uiteindelijk zal de impact op je globale energiefactuur minder groot zijn dan u zou vermoeden: 

- Allereerst moet u weten dat de nettarieven slechts een deel bedragen van uw totale energierekening. Deze nieuwe berekeningsmethode is dus van toepassing op slechts een fractie van uw factuur, wat de mogelijke verhoging beperkt.

- Ook mag niet vergeten worden dat de nettarieven de afgelopen jaren continu zijn gedaald. Het goede nieuws is dat u vandaag zeker minder betaalt dan 4 of 5 jaar geleden.

- Vergeet niet dat een eenmalige hoge stroompiek niet automatisch leidt tot een zeer hoog capaciteitstarief. Er wordt een gemiddelde genomen over de hoogste stroompiek van elke maand.

- Anderzijds, hoe hoger uw elektriciteitsverbruik (kWh), hoe kleiner de impact uw piekverbruik (kW) zal hebben. Dus zelfs als u een warmtepomp heeft voor uw verwarming en een elektrische auto voor uw verplaatsingen, wil dit niet automatisch zeggen dat u totale energiefactuur zeer drastisch zal stijgen. Kijk in deze situatie wel zeker naar de aangewezen tips verderop in dit artikel.

Wat moet je doen? 

Allereerst, geen paniek! Het gemiddelde Belgische huishouden verbruikt ongeveer 3000 kWh per jaar. Daarom is het, ondanks de invoering van een nieuwe methode voor de berekening van nettarieven, met gewone huishoudelijke apparaten vrijwel onmogelijk om zeer grote stroompieken te creëren die veel invloed zullen hebben op uw eindfactuur. 

Ten tweede willen wij benadrukken dat een simulatie op de VREG-website het enige juiste antwoord zal kunnen bieden wat er in u specifieke situatie juist zal veranderen. In het geval van een analoge Fluvius meter wordt de piekstroom niet geregistreerd en zal u verbruiksgedrag geen impact hebben op de berekening van de nettarieven. In het geval van een digitale Fluvius meter is het wel belangrijk om over de juiste gegevens te beschikken en deze kunnen gevonden worden in uw digitale Fluvius klantenzone (netbeheerder in Vlaanderen). Hier kan u zowel een overzicht vinden over u jaarverbruik, alsook een overzicht van u huidig piekverbruik. De website van Fluvius bevat dus alle nodige informatie om in het geval van een digite meter een correcte simulatie te maken van de impact van het capaciteitstarief op de nettarieven van u elektriciteitsfactuur.

Bovendien is het ook belangrijk om te vermelden dat met een spreiding van u elektriciteitsverbruik, u zelfs geld kan besparen op uw rekening. Sluit niet al uw apparaten die veel energie verbruiken tegelijk aan, of programmeer ze efficiënt zonder uw levensstijl totaal te veranderen of uw comfort te verminderen.

Wat als je met een elektrische auto rijdt en deze thuis oplaadt?

Ook in dit geval hoeft u niet te veel te panikeren indien u regelmatig thuis oplaadt. Aangezien u een grotere energieverbruiker bent, wordt hiermee rekening gehouden bij de berekening van uw nettarieven. De cijfers spreken voor zich. Wij hebben voor u enkele scenario's opgesteld met de volgende veronderstellingen (merk op dat deze voorbeelden slechts indicatief zijn en dat het nuttig is de simulator te gebruiken om uw persoonlijke situatie te analyseren): 

- Jaarlijks verbruik van 3500 kWh

- Een elektrische auto met een jaarlijks verbruik van 5000 kWh, d.w.z. ongeveer 25.000 km

- Het 3e geval houdt ook rekening met een warmtepomp met een extra jaarlijks verbruik van 3500 kWh

 * “no spread” betekent dat u uw gedrag niet aanpast en uw elektriciteitsverbruik niet spreidt: u gebruikt alle apparaten tegelijk zonder rekening te houden met hun verbruik.

** “spread consumption” betekent dat u het vermogen van bepaalde elektrische apparaten beperkt of dat u het gebruik van uw energieverbruikende apparaten spreidt.

Tot slot enkele tips en tricks 

- Als u uw toestellen die veel stroom verbruiken op hetzelfde moment in werking stelt, moet u best het gebruik spreiden. Dit kan uiteindelijk alleen maar positieve gevolgen hebben. U, en het net, zullen ervan profiteren.

- Zonnepanelen installeren en zoveel mogelijk zelf verbruiken. Laad overdag op, wanneer uw panelen produceren, in plaats van het net te gebruiken op momenten dat er geen zonne-energie is.

- Installeer een thuisbatterij om uw verbruikspieken af te vlakken en eventuele overproductie van uw zonnepanelen op te slaan.

- Verminder het vermogen van uw oplaadpunt, maar niet te veel. Een vermogen van 7,4 kW lijkt ons het beste compromis om uw verbruik te spreiden en verbruikspieken te vermijden, maar ook om uw gebruikscomfort van uw elektrisch voertuig niet te verminderen en uw vrijheid van beweging te behouden. 

• Heeft u een Smappee laadstation? Met de Smappee-app kunt u zelf het gewenste laadvermogen instellen.

• Heeft u een Alfen-laadstation geconnecteerd op ons platform en een driefasige elektrische aansluiting met 400 V + N? In dat geval kunnen we maximaal één keer per jaar het laadvermogen op afstand aanpassen. U kunt ons bijvoorbeeld vragen het vermogen van uw laadstation te verlagen van 11kW naar 7,4kW. Als u een 230V aansluiting heeft (driefasig of monofasig), is het vermogen van uw oplaadpunt toch al beperkt tot 7,4kW. In dit geval is het niet nodig om in te grijpen. 

• Is uw Alfen laadstation niet geconnecteerd, dan kunnen we een betalende interventie inplannen om ter plaatse manueel uw laadvermogen programmeren. 

- U moet ook weten dat u bij sommige elektrische voertuigen het laadvermogen kunt verminderen via het dashboard of de gebruikersinterface van het voertuig. Raadpleeg de handleiding of vraag dit na bij uw dealer.

Als u vragen heeft, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Wij zullen u vragen graag beantwoorden. 

Als u een laadoplossing wilt installeren. Vraag ons voor een offerte op maat.